Zdaniem Komitetu czynności wykonywane przez lidera a uczestnikami należy traktować jako odrębne świadczenia podlegające opodatkowaniu u każdego uczestnika cash poolingu i nie będą stanowiły wyłącznie kompleksowej usługi zarządzania płynnością finansową świadczoną przez lidera.

W sytuacji, gdy uczestnik cash poolingu udostępnia środki w jego ramach świadczy usługę finansową – pożyczkę, która dla celów VAT jest zwolniona od podatku. Natomiast usługa wykonywana przez lidera na rzecz uczestników w ramach cash poolingu będzie również usługą zwolnioną, jako usługa w zakresie rachunków depozytowych i prowadzenia rachunków pieniężnych. 

Z uwagi na pomocniczy charakter ww. czynności dokonywane przez uczestnika cash poolingu nie będą one wpływać na prawo do odliczenia VAT naliczonego, bowiem wartość sprzedaży w postaci uzyskanych odsetek nie powinna być (w mojej ocenie) uwzględniana przy kalkulacji proporcji wskazanej w art. 90 ust. 2 ustawy o VAT (patrz wyrok: TSUE w sprawie Regie Dauphinoise sygn.C-306/94).

Jednakże może się okazać, że organy podatkowe będą uważały, że skoro czynności takie (udzielania pożyczek) stanowią bezpośrednie, stałe i konieczne rozszerzenie działalności gospodarczej podatnika, to są wliczane do mianownika proporcji odliczenia podatku naliczonego. Jednakże prawo do odliczenia podatku naliczonego powinno on być oceniane indywidualnie w odniesieniu do całokształtu działalności danego podatnika.

Powyższe stanowisko Komitetu choć ma charakter opiniodawczy, to może wpłynąć na zmianę dotychczasowego orzecznictwa organów skarbowych i sądów administracyjnych w kwestii kwalifikacji cash poolingu dla celów podatku VAT wobec czynności realizowanych przez lidera i uczestników umowy o wspólnym zarządzaniu płynnością finansową. Jego efektem może być zwiększenie obrotu w zakresie czynności zwolnionych od podatku (pomimo tego, że w niektórych przypadkach będzie to eksport usług) i ich wpływ na ogólny zakres odliczenia podatku naliczonego w związku z możliwością zastosowania proporcji, szczególnie wówczas, gdy podatnik wykonuje również inne czynności zwolnione od podatku.

Wojciech Zajączkowski