Spór powstał na kanwie następującego stanu faktycznego: osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą złożyła – poprzez pełnomocnika, będącego doradcą podatkowym – wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej z zakresu podatku dochodowego od osób fizycznych. Do wniosku zostało załączone pełnomocnictwo, na którym podano adres wykonywania działalności gospodarczej mocodawcy, a nie adres zamieszkania osoby fizycznej. Posłużono się także firmą, pod którą dana osoba fizyczna prowadziła działalność gospodarczą. Pełnomocnictwo zawierało upoważnienie do reprezentowania mocodawcy:

"przed organami podatkowymi wszystkich instancji w postępowaniach podatkowych, kontrolach podatkowych oraz czynnościach sprawdzających oraz przed organami kontroli skarbowej wszystkich instancji i we wszystkich sprawach w szczególności w zakresie kontroli podatkowej prowadzonej w oparciu o ustawę o kontroli skarbowej".

Organ wezwał doradcę podatkowego do uzupełnienia braków formalnych poprzez przedłożenie pełnomocnictwa upoważniającego do reprezentowania przed organem interpretacyjnym w zakresie wystąpienia z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej. Doręczono pełnomocnictwo o analogicznym oznaczeniu mocodawcy jak poprzednio, z tym że doprecyzowano zakres na następujący:

„w zakresie sporządzania, a w szczególności przygotowania, podpisania, złożenia i uzupełnienia wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej w sprawie możliwości oraz zakwalifikowania odpisów aktualizacyjnych wierzytelności w poczet kosztów uzyskania przychodów, oraz do występowania przed właściwym organem podatkowym, wojewódzkim sądem administracyjnym a także Naczelnym Sądem Administracyjnym w sprawach związanych ze złożeniem skargi na indywidualną interpretację podatkową, a w szczególności wezwania organu podatkowego do usunięcia naruszenia prawa, sporządzenia skargi do sądu administracyjnego oraz ewentualnego uzupełnienia dokumentacji zgodnie z obowiązującą procedurą.”

Pomimo zgodnego z wezwaniem Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi uzupełnienia braków formalnych, organ wydał postanowienie o pozostawieniu wniosku bez rozpoznania, jako że wskazany na przedłożonym pełnomocnictwie adres (wykonywania działalności gospodarczej) nie pokrywał się z adresem zamieszkania wnioskodawcy (wskazanym we wniosku o wydanie interpretacji).

Ostatecznie – po ponad roku od złożenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej - sprawa trafiła przed oblicze Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu.

Sąd przypomniał, że istotą pełnomocnictwa jest upoważnienie do działania w imieniu konkretnej osoby w określonym zakresie, a jednoznaczna identyfikacja mocodawcy w rozpatrywanych okolicznościach była możliwa na podstawie zgromadzonych w sprawie dokumentów (imię i nazwisko, NIP, firma, adres miejsca prowadzenia działalności gospodarczej).

Sąd podkreślił także, że w jego opinii nie budzi wątpliwości, iż podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych jest osoba fizyczna, a firma oraz przedsiębiorstwo nie posiadają zdolności prawnej. Pogląd reprezentowany przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, zgodnie z którym umocowania do działania udzieliło przedsiębiorstwo, nie osoba fizyczna, został przez Sąd określony jako nieracjonalny. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia wskazano także na konieczność odczytywania treści pełnomocnictwa zgodnie z intencją strony.

Powyższe rozważania dotyczą poprzedniego stanu prawnego - należy bowiem przypomnieć, że aktualnie obowiązujący formularz pełnomocnictwa szczególnego przewiduje konieczność podania adresu zamieszkania mocodawcy będącego osobą fizyczną, a nie adresu prowadzenia działalności gospodarczej oraz firmy. Stosownie do dyspozycji art. 24 ustawy nowelizującej ordynację podatkową (ustawa z dnia 10 września 2015 roku o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. z 2015 r. Poz. 1649), pełnomocnictwa dołączone do akt sprawy przed dniem 1 stycznia 2016 roku, uznaje się za pełnomocnictwa szczególne. Biorąc pod uwagę konsekwencję Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi przy argumentowaniu na rzecz przedstawionego wyżej, kontrowersyjnego poglądu, wskazana problematyka może jednak powracać.

Należy także pamiętać, że przeniesienie sporu z organem przed oblicze sądu administracyjnego ma szczególne znaczenie nie tylko przy rozstrzygnięciach co do istoty, ale także przy nakładaniu na strony nieracjonalnych obowiązków, których treść nie znajduje uzasadnienia w obowiązujących przepisach.

Artur Tim