Od 1 kwietnia 2011 r. uległ zmianie art. 17 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z treścią tego przepisu obowiązującego do końca marca 2011 r. przepisów ust. 1 pkt 4 i 5 nie stosuje się w przypadku świadczenia usług i dostawy towarów, od których podatek należny został rozliczony przez usługodawcę lub dokonującego dostawy towarów na terytorium kraju, z wyjątkiem świadczenia usług, do których stosuje się art. 28b, oraz dostawy gazu w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym, energii cieplnej lub chłodniczej przez sieci dystrybucji energii cieplnej lub chłodniczej, dla których w każdym przypadku podatnikiem jest usługobiorca lub nabywca towarów. Powyższy przepis wskazywał, że podatnicy nabywający towary i usługi na terytorium kraju od podmiotów, które nie posiadały w Polsce siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej nie były zobowiązane do rozliczania podatku należnego od ww. transakcji w sytuacji, gdy sprzedawca sam taką transakcję rozliczył na terytorium kraju w deklaracji VAT-7 i odprowadził do II Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście należny podatek VAT.

Od 1 kwietnia 2011 r. art. 17 ust. 2 ustawy o VAT uzyskał następującą treść: w przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4, 5, 7 i 8, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego. Zmiana tego przepisu spowodowała, że podatnicy, którzy w Polsce nie posiadają siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej z tytułu sprzedaży usług lub towarów dla których miejscem (świadczenia) powstania obowiązku podatkowego jest terytorium kraju wystawiają faktury bez stawki i kwoty podatku. W przypadku transakcji zakupu usług u usługobiorcy wystąpi import usług, natomiast w przypadku nabyć towarów polski nabywca rozpozna u siebie dostawę towarów dla której podatnikiem jest jej nabywca. Import usług zostanie wykazany w deklaracji VAT-7 w pozycji 37 i 38 oraz ewentualnie w pozycji 39 i 40, o ile podatnik nabywa usługi wskazane w art. 28b ustawy o VAT od podatników z Unii Europejskiej. Natomiast dostawa towarów dla której podatnikiem jest nabywca zostanie wykazana w pozycji 41 i 42 deklaracji VAT-7.

Dlatego też otrzymując faktury od International Card Centre (ICC), czy od DKV wystawione po dniu 1 kwietnia 2011 r. przy zakupie towarów lub usług podatnik nie powinien mieć uwidocznionego podatku VAT na takich fakturach. W takich sytuacjach to nabywca lub usługobiorca powinien rozliczyć podatek należny od takich transakcji. Podatek należny stanie się również – co do zasady – podatkiem naliczonym. W takiej sytuacji wypełnić należy w deklaracji VAT-7 pozycje 51 oraz 52. Wyjątkiem może tu być nabycie paliwa do samochodu osobowego, od którego nie przysługuje odliczenie podatku naliczonego, kiedy podatek należny nie przerodzi się w podatek naliczony. Analogicznie należny się zachować (nie odliczając podatku naliczonego), gdy zakup służy do wykonania czynności zwolnionych od podatku VAT.

Zdarzają się jednak sytuacje, w których wynagrodzenie należne ww. firmom i uwidocznione na fakturach sprzedaży za niektóre czynności jest obciążone podatkiem VAT. W stosunku do pewnej kategorii usług świadczonych przez ww. firmy postępowanie takie, pomimo brzmienia art. 17 ust. 2 oraz art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy o VAT, jest całkowicie prawidłowe. Dotyczy to usług wskazanych w art. 28e ustawy o VAT. Zgodnie bowiem z art. 17 ust. 3a ustawy o VAT przepisu ust. 1 pkt 4 nie stosuje się do świadczenia przez podmiot zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4 usług, do których ma zastosowanie art. 28e. W art. 28e ustawy o VAT mowa jest o usługach związanych z nieruchomościami, w tym o opłatach za przejazd autostradami, czy opłaty parkingowe. Jeśli więc polski podatnik dokona zakupu tego rodzaju usług związanych z nieruchomościami, które znajdują się na terytorium Polski, to sprzedawca np. firma DKV, czy ICC jako zarejestrowany wcześniej w Polsce podatnik podatku VAT, mimo, że nie posiada siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju wystawi fakturę VAT z polskim podatkiem. Podatek ten będzie dla nabywcy podatkiem naliczonym pomimo faktu, że na tej samej fakturze mogą być wyszczególnione inne usługi (niezwiązane z nieruchomościami) od których podatek będzie zobowiązany do rozliczenia nabywca, czy usługobiorca.

Podatek należny od importu usług, bądź od dostawy dla której podatnikiem jest nabywca przekształca się w podatek naliczony i może być odliczony w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym powstaje obowiązek podatkowy w podatku należnym z tytułu ww. czynności. Pozostaje jednak problem jak należy postępować z fakturami otrzymanymi w kwietniu lub maju 2011 r. z nienależnie wykazanym podatkiem VAT przez DKV, czy ICC, które następnie zostały skorygowane przez te firmy w okresie późniejszym. Korekta natomiast polegała na skorygowaniu nienależnie wykazanego podatku należnego. Podatnicy w takich sytuacjach powinni sami rozpoznać obowiązek podatkowy i zgodnie z nim rozliczyć podatek należny oraz ewentualnie podatek naliczony. Nie oznacza to więc ujęcia takiej faktury korygującej w miesiącu jej otrzymania, lecz wskazuje to na konieczność rozliczenia podatku należnego od takiej transakcji z datą obowiązku podatkowego z równoczesnym odliczeniem podatku naliczonego. Oznaczać to może w niektórych sytuacjach skorygowanie podatku należnego we wcześniejszych miesiącach z równoczesną koniecznością zapłaty odsetek za ten miesiąc.

Przykład: Firma X dokonała zakupu paliwa do samochodu ciężarowego w dniu 7 kwietnia 2011 r. Nieprawidłowa faktura z podatkiem należnym wystawiona została przez DKV w tym samym dniu. Podatnik odliczył podatek naliczony z tej faktury w rozliczeniu za kwiecień 2011 r. W czerwcu podatnik X otrzymuje korektę faktury z której wynika, że podatek należny będzie rozliczany przez nabywcę. W takiej sytuacji podatnik X będzie zobowiązany skorygować deklarację VAT-7 za kwiecień 2011 r. – zwiększając podatek należny, który nie został przez tego podatnika za ten miesiąc wykazany. Spowoduje to co do zasady konieczność zapłaty odsetek od zaniżonego zobowiązania podatkowego za kwiecień 2011 r.