Ministerstwo Gospodarki w projekcie ustawy o ułatwieniu wykonywania działalności gospodarczej proponuje dla podatników posiadających status upoważnionego podmiotu gospodarczego (AEO) w rozumieniu art. 5a rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny wprowadzić propozycje dotyczące tzw. ,,pakietu portowego”. Jedną z nich jest umożliwienie rozliczania podatku VAT należnego od importu towarów bezpośrednio w deklaracji VAT-7 łącznie z podatkiem naliczonym od tych transakcji.

Ponadto proponuje się dla wszystkich podatników wydłużenie terminu na rozliczenie VAT od importu i skrócenie terminu kontroli granicznych, co do zasady, do 24 godzin. Jak wyjaśnia resort gospodarki propozycje te są odpowiedzią na sygnały otrzymywane od przedsiębiorców, że importerzy preferują od portów polskich porty Europy Zachodniej, szczególnie Hamburg, gdyż te są bardziej konkurencyjne. W praktyce więc, importerzy dokonują ostatecznych odpraw celnych w Niemczech, tam płacą cło, a potem kontynuują transport do Polski samochodami lub koleją.

Na gruncie dzisiejszych przepisów, importer sprowadzający towar przez polskie porty, płaci podatek VAT z tytułu importu w terminie 10 dni od dnia powiadomienia przez organ celny o wysokości należności podatkowych (wyjątek stanowią podatnicy korzystający z procedury uproszczonej, którzy mogą rozliczyć podatek VAT w deklaracji składanej w miesiącu następującym po miesiącu, w którym dokonano importu). Dopiero po uiszczeniu należności może odebrać towar i przeznaczyć następnie do dalszej sprzedaży. W konsekwencji importer ponosi dodatkowe koszty związane m.in. ze składowaniem, chłodzeniem, co w efekcie powoduje większe trudności z zapłatą nie tylko za odbiór towaru, ale również za usługę spedycyjną, transportową, agencji celnej itp. Odliczenia zapłaconego podatku VAT dokonuje natomiast dopiero po 25 dniach miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano importu. Dlatego też importerzy korzystają z możliwości dokonywania odpraw towarów importowanych w innych krajach UE np. Niemczech czy Holandii, których przepisy podatkowe pozwalają na rozliczenie VAT w deklaracji. Importer płaci w tych krajach jedynie cło, przywozi towar do Polski, może go od razu sprzedać i dopiero w terminie do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego, w tym przypadku, przedmiotem nabycia wewnątrzwspólnotowego, ma obowiązek rozliczenia VAT w polskim urzędzie skarbowym.

Według resortu gospodarki danie możliwości rozliczenia podatku VAT od importu w deklaracji składanej za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu tych towarów szerszej grupie przedsiębiorców, w większym stopniu wpłynęłoby na konkurencyjność gospodarki, w tym krajowych portów i otoczenia portowego oraz przedsiębiorców (zbliżenie krajowych rozwiązań do ustawodawstw Niemiec i Holandii). Ponadto, korzyści wynikające z wprowadzenia tej propozycji w dłuższym okresie czasu (większy obrót gospodarczy, zwiększenie aktywności gospodarczej, powstanie nowych miejsc pracy, zwiększenie dochodów z tytułu ceł i podatku dochodowego) powinny być wyższe od skutków budżetowych, tj. jednorazowego przesunięcia wpływów z VAT z tego tytułu.

Proponowana zmiana przepisów miałaby wejść w życie z dniem 1 stycznia 2015 r.