Z pytaniem do organu podatkowego zwrócił się do Podatnik, który wydzierżawił budynek spółce, która poprowadzi w nim działalność Domu Pomocy Społecznej dla osób przewlekle chorych psychicznie. Budynek dzierżawiony w całości na potrzeby DPS sklasyfikowany jest do działu 11, grupy 113, klasy 1130 PKOB to jest jako budynek mieszkalny zbiorowego zamieszkania.

Podatnik zadał pytanie, czy przy wydzierżawianiu tego obiektu na ww. cele może zastosować zwolnienie wskazane w art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT.

Zdaniem Podatnika, może on korzystać ze zwolnienia z podatku VAT przy wystawianiu comiesięcznych faktur za dzierżawę przedmiotowego budynku.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uznał stanowisko Podatnika za nieprawidłowe. Organ wskazał, że zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe. Z ww. art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy wynika, że zwolnieniu od podatku podlega świadczona na własny rachunek usługa wynajmu lub dzierżawy nieruchomości o charakterze mieszkalnym co istotne, na cele mieszkaniowe. Zatem przesłanki do zastosowania zwolnienia są następujące:

• świadczenie usługi na własny rachunek,
• charakter mieszkalny nieruchomości,
• mieszkaniowy cel najmu lub dzierżawy.

Zaistnienie wszystkich powyższych przesłanek skutkuje zastosowaniem zwolnienia od podatku. Brak któregokolwiek z powyższych elementów nie pozwala na zastosowanie zwolnienia.

Należy zwrócić uwagę, iż zwolnienie z podatku przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT dla wynajmu/wydzierżawienia nieruchomości o charakterze mieszkalnym, stanowi wyjątek od zasady określonej w art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ustawy, jaką jest opodatkowanie sprzedaży 23% stawką podatku. W związku z tym powinno być interpretowane ściśle, przede wszystkim zgodnie z literalnym brzmieniem wprowadzających je przepisów. W żadnym razie nie powinny one być interpretowane w sposób prowadzący do rozszerzenia zakresu zastosowania zwolnienia.

Powyższe wskazuje, że zwolnieniu od podatku od towarów i usług podlega wyłącznie świadczenie usług w zakresie wynajmowania/wydzierżawiania nieruchomości, po pierwsze o charakterze mieszkalnym, po drugie - na cele mieszkaniowe. Zastosowanie zwolnienia jest więc uzależnione od spełnienia przesłanek dotyczących charakteru wynajmowanego lokalu (lokal mieszkalny) oraz dotyczących przeznaczenia wynajmowanego lokalu (cel mieszkaniowy). W związku z tym zwolnieniu nie podlega wynajem nieruchomości o charakterze mieszkalnym na cel inny niż mieszkaniowy. Wskazany przepis nie uzależnia zastosowania zwolnienia od rodzaju czy formy prawnej podmiotu świadczącego usługę jak i od podmiotu nabywającego tę usługę. Nie odnosi się również do czasu wynajmowania/wydzierżawiania nieruchomości oraz klasyfikacji statystycznych. W związku z tym nie można uznać, iż każda usługa wynajmu/wydzierżawienia budynku mieszkalnego, która nie została sklasyfikowana przez GUS do grupy PKWiU 55 korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że Podatnik jest właścicielem budynku, który na podstawie umowy dzierżawi na rzecz spółki W świetle opisanej we wniosku umowy dzierżawy, budynek jest wykorzystywany do prowadzenia domu pomocy społecznej. Istnieje odrębne oświadczenie dzierżawcy, iż budynek zabezpiecza cele mieszkaniowe mieszkańców DPS, osoby zamieszkujące budynek są w nim zameldowane. W budynku znajdują się wyłącznie pomieszczenia zabezpieczające potrzeby bytowe mieszkańców. Działalność podmiotu prowadzącego w przedmiotowej nieruchomości DPS jest działalnością „non profit”. Usługi dzierżawy budynku przez Podatnika posiadają symbol PKWiU 68.20.11.0 wynajem i usługi zarządzania nieruchomościami mieszkalnymi własnymi lub dzierżawionymi, natomiast usługi świadczone przez Spółkę posiadają symbol 87.20.12.0 usługi pomocy społecznej z zakwaterowaniem świadczone osobom dorosłym z zaburzeniami psychicznymi. Cel mieszkaniowy nie jest w niniejszej sprawie zrealizowany, albowiem Podatnik dzierżawi budynek Spółce, na cele niemieszkalne. Spółka w dzierżawionym budynku prowadzi działalność gospodarczą tj. świadczy w nim usługi w zakresie opieki społecznej, poprzez prowadzenie Domu Opieki Społecznej.

Należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie nie zostały spełnione wyżej opisane przesłanki wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT, w związku z czym przedmiotowa dzierżawa budynku na rzecz Spółki prowadzącej Dom Pomocy Społecznej, w którym świadczy usługi pomocy społecznej, nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie ww. art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o podatku od towarów i usług. Tym samym Podatnik powinien świadczoną usługę opodatkować według stawki 23%.

oprac.: Wojciech Zajączkowski