Nowelizacja stanowi kolejny etap - po transponowaniu dyrektywy w odniesieniu do jednostek mikro ustawą z dnia 11 lipca 2014 r. - ułatwiania prowadzenia działalności gospodarczej. Tym razem beneficjentami nowej regulacji będą jednostki małe, rozumiane jako określone podmioty, które w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy, a w przypadku jednostek rozpoczynających działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą – w roku obrotowym, w którym rozpoczęły działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą, nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości:

• 17 000 000 zł – w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,
• 34 000 000 zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,
• 50 osób – w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty

Regulacja nie obejmie jednak m.in. podmiotów działających na podstawie prawa bankowego, przepisów o obrocie papierami wartościowymi, przepisów o funduszach inwestycyjnych, emitentów papierów wartościowych, jednostek sektora finansów publicznych.

Wśród licznych zmian należy wymienić:

• Jednostka mała może sporządzać skrócone sprawozdania finansowe (bilans, rachunek zysków i strat, informacja dodatkowa).
• Jednostka mała może nie wykazywać w sprawozdaniu z działalności wskaźników niefinansowych oraz informacji dotyczących środowiska naturalnego i zatrudnienia.
• Jednostka mała może nie sporządzać sprawozdania z działalności, jeśli określone informacje zostaną ujawnione w informacji dodatkowej.
• Jednostki małe nie będą musiały sporządzać zestawienia zmian w kapitale własnym i rachunku przepływów pieniężnych.
• Wprowadzona zostanie możliwość klasyfikowania umów leasingu w sposób uproszczony.
• Nie będzie stosowane rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych.

Wśród jednostek małych, które skorzystają z nowelizacji, znajdzie się ponad czterdzieści tysięcy podmiotów, w tym:

• 1258 spółek akcyjnych
• 22 860 spółek z o.o.
• 56 spółek komandytowo-akcyjnych
• 5 450 spółek jawnych
• 696 spółek komandytowych
• 734 spółek cywilnych
• 22 przedsiębiorstwa państwowe
• 3 200 spółdzielni
• 93 oddziały przedsiębiorców zagranicznych
• 7 spółek partnerskich
• 6 421 osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą

Ustawa została przekazana do podpisu Prezydentowi. Oczekiwania w stosunku do regulacji są duże – na miarę skali działań unijnego prawodawcy zmierzającego do rozwoju przedsiębiorczości w całej Unii Europejskiej. Praktyka pokaże jednak, czy wprowadzone zmiany rzeczywiście zachęcą jednostki mikro do rozwoju i nabywania statusu jednostek małych. Niewątpliwie, o wiele bardziej atrakcyjne dla przedsiębiorców byłoby zniesienie obowiązku prowadzenia pełnej księgowości. Niemniej pozostaje wyrażać nadzieję, że nie dojdzie do wypaczenia idei nowelizacji zaprezentowanej w jej uzasadnieniu: „Zniesienie barier administracyjnych i wprowadzenie bardziej przyjaznych przepisów o rachunkowości powinno w znacznym stopniu poprawić warunki funkcjonowania małych jednostek. Przyjęty kierunek zmian wpisuje się w działania rządu, zmierzające do poprawy warunków wykonywania działalności gospodarczej i ograniczenia lub zniesienia barier hamujących rozwój przedsiębiorczości”.

Aleksandra Krajewska,
Artur Tim