W omawianej sprawie organy podatkowe określiły wysokość zobowiązania podatkowego spółki po uprzednim przeprowadzeniu kontroli podatkowej, w toku której ustalono, że niektórzy członkowie rady nadzorczej tej spółki pełnili swoje funkcje bez wynagrodzenia. Organy podatkowe obu instancji uznały, że implikuje to zasadność zwiększenia przychodów o wartość nieodpłatnego świadczenia z tego tytułu.

W toku sądowej kontroli wydanych decyzji nie dopatrzono się naruszenia prawa. Sądy administracyjne stwierdziły, że organy podatkowe prawidłowo uznały, iż spółka uzyskała nieodpłatne świadczenie mające konkretny wymiar finansowy. Przejawia się on w możliwości dysponowania kwotą odpowiadającą równowartości wynagrodzenia, które stanowiłoby koszt spółki w przypadku, gdyby zostało one wyznaczone i wypłacone. Przysporzenie to obejmuje zdaniem sądów zaoszczędzone wydatki, które spółka zobowiązana byłaby ponieść, gdyby świadczenie miało charakter ekwiwalentny - tak jak w przypadku świadczenia uiszczanego na rzecz pozostałych, wynagradzanych członków rady nadzorczej.

Należy podkreślić, że odrzucony został argument spółki opierający się na twierdzeniu, że członkowie rady nadzorczej, jako organ kontroli, zobowiązani są do działania w interesie akcjonariuszy, a nie spółki. Jak podkreślił sąd, z podatkowego punktu widzenia nie jest istotne, w czyim interesie są wykonywane czynności członków rady nadzorczej lecz to, który podmiot ponosi w związku z dokonywaniem tych czynności wydatki bądź też uzyskuje z tego tytułu korzyści mające wymiar finansowy. Pomocniczo sąd powołał się na okoliczność, że ustawodawca przyznał osobom prawnym możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wydatków poniesionych w związku z wypłatą wynagrodzenia członkom rady nadzorczej.

Podsumowując powyższe rozważania należy zatem podkreślić, że w opisywanej sprawie będącej przedmiotem analizy sądów administracyjnych doszło po stronie spółki do otrzymania nieodpłatnego świadczenia podlegającego opodatkowaniu. Wartość nieodpłatnego świadczenia ustala się na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem
w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia (w niniejszej sprawie w grę wejdą zatem ceny stosowane przy świadczeniu określonych usług).

Na marginesie należy jednak przypomnieć, że organy podatkowe prezentują niekiedy odmienne stanowisko. Przykładowo, w interpretacji z dnia 14 listopada 2012 r. (sygn. IPTPB3/423-293/12-3/PM) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi uznał, że „świadczenie otrzymane przez Spółkę, w postaci nieodpłatnego pełnienia funkcji członków rady nadzorczej tej Spółki, przy braku jakichkolwiek innych stosunków prawnych (umów cywilnoprawnych, umów o pracę itp.) wiążących ich ze Spółką, nie będzie stanowić dla Spółki przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia”.

Aleksandra Krajewska,
Jakub Wirski