Niejednokrotnie w obrocie gospodarczym strony zawierają umowy komisu. Zgodnie z art. 765 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. Poz. 121 ze zm.) przez umowę komisu przyjmujący zlecenie (komisant) zobowiązuje się za wynagrodzeniem (prowizja) w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do kupna lub sprzedaży rzeczy ruchomych na rachunek dającego zlecenie (komitenta), lecz w imieniu własnym. Stronami tej umowy jest komitent, czyli podmiot dający zlecenie oraz komisant – podmiot, który sprzedaje lub kupuje rzeczy na rachunek tego pierwszego. Przedmiotem niniejszego artykułu jest opodatkowanie komisu sprzedaży.

Zawarcie umowy komisu wywołuje skutki w zakresie podatku od towarów i usług oraz podatków dochodowych. Zgodnie bowiem z art. 7 ust. 1 pkt 3 i 4 u.p.t.u. przez dostawę towarów rozumie się także:

Od 1 stycznia 2014 r. zmieniły się zasady rozliczania umowy komisu w podatku od towarów i usług. W przypadku pierwszej dostawy obowiązek podatkowy powstanie z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty przez komitenta, czyli w momencie rozliczenia (art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. a u.p.t.u.). W odniesieniu do drugiej dostawy obowiązek podatkowy będzie powstawał na zasadach ogólnych, czyli z chwilą dokonania dostawy towarów (art. 19a ust. 1 u.p.t.u.).

Fakturę należy wystawić według zasad ogólnych tj. nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru (art. 106i ust. 1 u.p.t.u.). Oznacza to, że komitent wystawia fakturę do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu w którym wydano towar komisantowi (może zdarzyć się więc, że faktura będzie wystawiona przed powstaniem obowiązku podatkowego), zaś komisant wystawia fakturę do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano sprzedaży towarów.

Co istotne, może okazać się, że komisant, mimo iż uzyska fakturę nie będzie miał jeszcze prawa do odliczenia podatku naliczonego (prawo to nabędzie dopiero po powstaniu obowiązku podatkowego u komitenta, zgodnie z art. 86 ust. 10 u.p.t.u.).

Przepisy ustaw o podatkach dochodowych nie przewidują szczególnych uregulowań w odniesieniu do umowy komisu. Oznacza to, że przychody z tego tytułu będą opodatkowane na zasadach ogólnych. Przyjmuje się, że przychód dla komitenta powstanie w chwili otrzymania zapłaty od komisanta, nie zaś w momencie wydania rzeczy komisantowi przez komitenta (tak np. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 4.08.2009 r., ILPB1/415-558/09-4/TW).

Aneta Nowak-Piechota