W dniu 10 września 2015 r. Sejm uchwalił nowelizację ustawy Ordynacja podatkowa. Przyjęta ustawa o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw ma na celu uproszczenie procedur podatkowych dla firm oraz uszczelnienie systemu poboru podatków. Ustawa nowelizuje również ustawę o podatku od towarów i usług. Nowelizacja uchyla art. 3 ust. 1 i ust. 2, ust. 3 pkt 1 oraz ust. 3a – 5 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o VAT właściwym dla podatnika organem podatkowym jest naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, z zastrzeżeniem ust. 2-5. Zgodnie z art. 3 ust. 2 tej ustawy jeżeli czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług są wykonywane na terenie objętym zakresem działania dwóch lub więcej urzędów skarbowych, właściwość miejscową ustala się dla:

1) osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej - ze względu na adres siedziby;

2) osób fizycznych - ze względu na miejsce zamieszkania.

Natomiast zgodnie z art. 3 ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT w przypadku podatników o których mowa w art. 16 i w art. 17, niebędących podatnikami w rozumieniu art. 15, właściwym organem podatkowym jest:

a) dla osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej - naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na adres siedziby,

b) dla osób fizycznych - naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce zamieszkania.

Z kolei treść przepisów zawartych w art. 3 ust. 3a – 5 ustawy VAT jest następująca:

ust. 3a: Przepisy ust. 1-3 nie naruszają przepisów ustawy z dnia 21 czerwca 1996 r. o urzędach i izbach skarbowych (Dz. U. z 2004 r. Nr 121, poz. 1267, z późn. zm.).

ust. 4.: Jeżeli nie można ustalić właściwości miejscowej w sposób określony w ust. 1-3a, właściwym organem podatkowym jest naczelnik drugiego urzędu skarbowego.

ust. 5.: Przepisy ust. 1-4 nie mają zastosowania w przypadkach, o których mowa w art. 33, 34, 37 ust. 1 i 3 oraz w art. 38.

Konsekwencją uchylenia ww. przepisów będzie, wobec braku właściwych przepisów w ustawie o VAT, stosowanie reguły ogólnej ustalania właściwego miejscowo organu podatkowego. Norma ta zawarta jest w przepisie art. 17 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym jeżeli ustawy podatkowe nie stanowią inaczej, właściwość miejscową organów podatkowych ustala się według miejsca zamieszkania albo adresu siedziby podatnika, płatnika, inkasenta lub podmiotu wymienionego w art. 133 § 2.

W konsekwencji do końca 2015 r. właściwy dla podatnika jest naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (art. 3 ust. 1). Jeżeli podatnik wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terenie objętym zakresem działania dwóch lub więcej urzędów skarbowych właściwym jest naczelnik urzędu skarbowego ze względu na adres siedziby (dla osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej) albo naczelnik urzędu skarbowego ze względu na miejsce zamieszkania (dla osób fizycznych) (art. 3 ust.2).

Natomiast od 1 stycznia 2016 r., w świetle art. 17 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, właściwy dla podatnika będzie naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce zamieszkania albo adres siedziby.

Wprowadzona zmiana doprowadzi do ustalenia właściwości miejscowej jednego urzędu skarbowego dla jednego podatnika bez względu na rodzaj podatku. Unifikacja obejmie PIT (z wyjątkiem karty podatkowej), CIT i VAT. Dla osób fizycznych (bez względu na to, czy prowadzą działalność gospodarczą czy nie) urzędem właściwym miejscowo powinien być urząd właściwy według adresu miejsca zamieszkania, a dla pozostałych podmiotów według adresu siedziby. Kwestie dotyczące właściwości uregulowane w art. 3 ust. 3–5 ustawy o podatku od towarów i usług będą unormowane w przepisach wykonawczych do ustawy Ordynacja podatkowa.

Większość uchwalonych zmian ma wejść w życie 1 stycznia 2016 r.

Ustawa została przekazana do podpisu prezydentowi.

Wojciech Zajączkowski