• sprzętu medycznego, sprzętu pomocniczego oraz pozostałych urządzeń, które nie są przeznaczone wyłącznie do użytku osobistego przez osoby niepełnosprawne lub które nie są zwykle przeznaczone do łagodzenia skutków lub leczenia niepełnosprawności, a także
• produktów, które nie są produktami farmaceutycznymi zwykle stosowanymi dla ochrony zdrowia, zapobiegania chorobom oraz do celów medycznych i weterynaryjnych lub produktami używanymi do celów antykoncepcyjnych oraz higieny osobistej.

Zakwestionowana przez Komisję Europejską obniżona stawka podatku dotyczy towarów wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy o podatku od towarów i usług w następujących pozycjach tego załącznika 81-87, 90-92, 97, 100, 103-105.

Trybunał w Luksemburgu potwierdził zastrzeżenia Komisji Europejskiej jedynie w odniesieniu do wyrobów wykazanych w pozycjach 82, 92 oraz 103 załącznika nr 3 do ustawy o VAT.

W pozycjach tych wymienione są:

poz. 82: związki siarki organiczne i pozostałe związki organiczno-nieorganiczne - wyłącznie cysteina, cystyna i ich pochodne (PKWiU ex 20.14.51.0),

poz. 92: wyroby higieniczne lub farmaceutyczne (włączając smoczki), z gumy innej niż ebonit (PKWIU 22.19.71.0),

poz. 103: soczewki kontaktowe; soczewki okularowe ze szkła i innych materiałów (PKWiU 32.50.41.0).

Zdaniem Trybunału Sprawiedliwości UE Polska zastosowała nieprawidłową stawkę podatku dla ww. towarów, jednakże nie jest to równoznaczne z podwyższeniem dla wszystkich tych towarów stawki podatku do 23%.

TSUE stwierdził, że obniżona stawka podatku została zastosowana przez Polskę nieprawidłowo jedynie w odniesieniu do dostaw:

• sprzętu medycznego, sprzętu pomocniczego oraz pozostałych urządzeń, które nie są przeznaczone wyłącznie do użytku osobistego przez osoby niepełnosprawne lub które nie są zwykle przeznaczone do łagodzenia skutków lub leczenia niepełnosprawności, a także
• produktów, które nie są produktami farmaceutycznymi zwykle stosowanymi dla ochrony zdrowia, zapobiegania chorobom oraz do celów medycznych i weterynaryjnych lub produktami używanymi do celów antykoncepcyjnych oraz higieny osobistej,

wymienionych w pozycjach 82, 92 i 103 w załączniku nr 3 do ustawy o VAT.

Oznacza to, że związki siarki organiczne i pozostałe związki organiczno-nieorganiczne - wyłącznie cysteina, cystyna i ich pochodne wymienione w pozycji 82 załącznika nr 3 do ustawy mają zostać wyłączone z zakresu przedmiotowego tego załącznika jednakże tylko w takim zakresie w jakim przeznaczone są do użytku jako produkty pośrednie. Z orzecznictwa Trybunału wynika bowiem, że załącznik III do dyrektywy 2006/112 zezwala na stosowanie obniżonej stawki VAT do substancji medycznych tylko wtedy, gdy mogą one być przeznaczone do bezpośredniego użytku przez konsumenta końcowego dla ochrony zdrowia, zapobiegania chorobom oraz do celów medycznych i weterynaryjnych. Stosowanie substancji do innych celów, w tym jako produkty pośrednie, nie uprawnia państwa członkowskiego do obniżenia w stosunku do nich stawki podatku VAT.

Pozycja 92 załącznika nr 3 do ustawy o VAT obejmując wyroby higieniczne lub farmaceutyczne (włączając smoczki), z gumy innej niż ebonit będzie musiała zostać zawężona o następujące produkty z gumy, takie jak kroplomierze, rozpylacze lub termofory, które nie mogą być opodatkowane stawką obniżoną.

Natomiast gdy chodzi o poz. 103 załącznika nr 3 do ustawy o VAT, w której wymienione są soczewki kontaktowe; soczewki okularowe ze szkła i innych materiałów, to zdaniem TSUE pozycja ta zezwala na stosowanie obniżonej stawki VAT do soczewek i szkieł każdego rodzaju, które służą do korekty wzroku. Natomiast soczewki i szkła, które takiemu celowi nie służą nie mogą być opodatkowane stawką obniżoną.

W pozostałej części w odniesieniu do pozycji 81, 83-87, 90-91, 97, 100, 104-105 załącznika nr 3 do ustawy o VAT Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej oddalił skargę Komisji Europejskiej.

W konsekwencji tego wyroku należy się spodziewać w najbliższym czasie nowelizacji ustawy o VAT w celu zapewnienia zgodności polskich przepisów z ww. orzeczeniem Trybunału poprzez podniesienie w stosunku do ww. towarów stawki podatku z 8% do 23%.

Wojciech Zajączkowski